І дв--пор-і--- ма-он-з--.
І д__ п_____ з м_________
І д-і п-р-і- з м-й-н-з-м-
-------------------------
І дві порції з майонезом. 0 V --st-ra---4V r________ 4V r-s-o-a-i 4-------------V restorani 4
І --и по-ц-ї--м--е-о- -о-б-с- з гірчицею.
І т__ п_____ с_______ к______ з г________
І т-и п-р-і- с-а-е-о- к-в-а-и з г-р-и-е-.
-----------------------------------------
І три порції смаженої ковбаси з гірчицею. 0 Od----or--i-u-k--t--li--r--z-----hup-m.O___ p_______ k_______ f__ z k_________O-n- p-r-s-y- k-r-o-l- f-i z k-t-h-p-m----------------------------------------Odnu portsiyu kartopli fri z ketchupom.
Що-у --с-є-- о-о-і-?
Щ_ у в__ є з о______
Щ- у в-с є з о-о-і-?
--------------------
Що у вас є з овочів? 0 O-nu por---yu-ka--o-li-fr- -----chu---.O___ p_______ k_______ f__ z k_________O-n- p-r-s-y- k-r-o-l- f-i z k-t-h-p-m----------------------------------------Odnu portsiyu kartopli fri z ketchupom.
У в---- к-ас---?
У в__ є к_______
У в-с є к-а-о-я-
----------------
У вас є квасоля? 0 O-nu p-rts-yu k---opl--fri-z---tc---om.O___ p_______ k_______ f__ z k_________O-n- p-r-s-y- k-r-o-l- f-i z k-t-h-p-m----------------------------------------Odnu portsiyu kartopli fri z ketchupom.
У ва- - -в--на кап--т-?
У в__ є ц_____ к_______
У в-с є ц-і-н- к-п-с-а-
-----------------------
У вас є цвітна капуста? 0 I dv- p-rt-i-̈------̆-n-zo-.I d__ p______ z m_________I d-i p-r-s-i- z m-y-o-e-o-.----------------------------I dvi portsiï z may̆onezom.
Я ї----о----у-уру---.
Я ї_ о____ к_________
Я ї- о-о-е к-к-р-д-у-
---------------------
Я їм охоче кукурудзу. 0 I-dv- -or--i-̈ z m--̆-n----.I d__ p______ z m_________I d-i p-r-s-i- z m-y-o-e-o-.----------------------------I dvi portsiï z may̆onezom.
Я-ї- охо---о-ірки.
Я ї_ о____ о______
Я ї- о-о-е о-і-к-.
------------------
Я їм охоче огірки. 0 I-d-----rt--i--- ma--o-e-o-.I d__ p______ z m_________I d-i p-r-s-i- z m-y-o-e-o-.----------------------------I dvi portsiï z may̆onezom.
Я-їм охо-е по-ід-ри.
Я ї_ о____ п________
Я ї- о-о-е п-м-д-р-.
--------------------
Я їм охоче помідори. 0 I --y-p-rts-ï---a---n-ï--ovbasy-z -i----t-ey-.I t__ p______ s________ k______ z h___________I t-y p-r-s-i- s-a-h-n-i- k-v-a-y z h-r-h-t-e-u-------------------------------------------------I try portsiï smazhenoï kovbasy z hirchytseyu.
Чи -с---Ви --к-- о-оч- соче-иц-?
Ч_ ї___ В_ т____ о____ с________
Ч- ї-т- В- т-к-ж о-о-е с-ч-в-ц-?
--------------------------------
Чи їсте Ви також охоче сочевицю? 0 Sh-ho - --s -----ov--hi-?S____ u v__ y_ z o_______S-c-o u v-s y- z o-o-h-v--------------------------Shcho u vas ye z ovochiv?
Чи їси -и -ак-ж--хо-е -ор--у?
Ч_ ї__ т_ т____ о____ м______
Ч- ї-и т- т-к-ж о-о-е м-р-в-?
-----------------------------
Чи їси ти також охоче моркву? 0 Sh----- -----e ----o-h--?S____ u v__ y_ z o_______S-c-o u v-s y- z o-o-h-v--------------------------Shcho u vas ye z ovochiv?
Чи--с--т----ко---------------?
Ч_ ї__ т_ т____ о____ б_______
Ч- ї-и т- т-к-ж о-о-е б-о-о-і-
------------------------------
Чи їси ти також охоче броколі? 0 S--h- - -a- ye-- -voc--v?S____ u v__ y_ z o_______S-c-o u v-s y- z o-o-h-v--------------------------Shcho u vas ye z ovochiv?
Я--е лю-л- -и-ул-.
Я н_ л____ ц______
Я н- л-б-ю ц-б-л-.
------------------
Я не люблю цибулі. 0 U-vas-y--kv--ol-a?U v__ y_ k________U v-s y- k-a-o-y-?------------------U vas ye kvasolya?
Я-----ю-лю--а--и-.
Я н_ л____ м______
Я н- л-б-ю м-с-и-.
------------------
Я не люблю маслин. 0 U-v-s -e k-----ya?U v__ y_ k________U v-s y- k-a-o-y-?------------------U vas ye kvasolya?
Я н- -юб-ю---ибів.
Я н_ л____ г______
Я н- л-б-ю г-и-і-.
------------------
Я не люблю грибів. 0 U--a--y--t---tna kap--t-?U v__ y_ t______ k_______U v-s y- t-v-t-a k-p-s-a--------------------------U vas ye tsvitna kapusta?
Die meeste van die wêreld se spreektale is toontale.
In toontale is die toonhoogte kritiek.
Dit bepaal wat die woorde of lettergrepe beteken.
Die toon behoort dus volledig aan die woord.
Die meeste van Asië se spreektale is toontale.
Voorbeelde is Chinees, Thai en Viëtnamees.
Daar is ook verskeie toontale in Afrika.
Baie van Amerika se inheemse tale is ook toontale.
Indo-Europese tale bevat meestal slegs toonelemente.
Dit geld byvoorbeeld vir Sweeds en Serwies.
Die getal toonhoogtes verskil in individuele tale.
In Chinees kan vier verskillende tone onderskei word.
Daardeur kan die lettergreep
ma
vier betekenisse hê.
Hulle is
ma
,
hennep
,
perd
en
te kere gaan
.
Dis interessant dat toontale ook ’n uitwerking op ons gehoor het.
Studies van absolute gehoor het dit bewys.
Absolute gehoor is die vermoë om tone te hoor en akkuraat te identifiseer.
In Europa en Noord-Amerika kom absolute gehoor selde voor.
Minder as een uit 10 000 mense het dit.
Met Chinese moedertaalsprekers is dit anders.
Hier het nege keer soveel mense dié spesiale vermoë.
Toe ons babas was, het ons byna almal absolute gehoor gehad.
Ons het dit gebruik om reg te leer praat.
Ongelukkig verloor die meeste mense dit later.
Toonhoogte is ook in musiek belangrik.
Dis veral waar van kulture wat ’n toontaal praat.
Hulle moet baie presies by die melodie hou.
Anders kan ’n mooi liefdeslied ’n absurde lied word!