Frazlibro

eo Sporto   »   af Sport

49 [kvardek naŭ]

Sporto

Sporto

49 [nege en veertig]

Sport

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto afrikansa Ludu Pli
Ĉu vi sportas? Neem---deel aan--po-t? N___ u d___ a__ s_____ N-e- u d-e- a-n s-o-t- ---------------------- Neem u deel aan sport? 0
Jes, mi devas iom ekzerci. J-- -k--o-t --e---e-----n-n- k--. J__ e_ m___ b______ o_______ k___ J-, e- m-e- b-e-j-e o-f-n-n- k-y- --------------------------------- Ja, ek moet bietjie oefening kry. 0
Mi estas sportklubano. E- --an--- -- s---tk-ub. E_ g___ n_ ’_ s_________ E- g-a- n- ’- s-o-t-l-b- ------------------------ Ek gaan na ’n sportklub. 0
Ni futbalas. Ons-s--el s--k-r. O__ s____ s______ O-s s-e-l s-k-e-. ----------------- Ons speel sokker. 0
Ni foje naĝas. P-------- ---m ---. P________ s___ o___ P-r-y-e-r s-e- o-s- ------------------- Partykeer swem ons. 0
Aŭ ni biciklas. Of-o-s -y-fi-ts. O_ o__ r_ f_____ O- o-s r- f-e-s- ---------------- Of ons ry fiets. 0
Estas futbalstadiono en nia urbo. D--r-is-’--sokk--stad--m -n o-s --ad. D___ i_ ’_ s____________ i_ o__ s____ D-a- i- ’- s-k-e-s-a-i-m i- o-s s-a-. ------------------------------------- Daar is ’n sokkerstadium in ons stad. 0
Ankaŭ estas naĝejo kun saŭnejo. Da-r -s-’- s----a- --t--- s-u-a. D___ i_ ’_ s______ m__ ’_ s_____ D-a- i- ’- s-e-b-d m-t ’- s-u-a- -------------------------------- Daar is ’n swembad met ’n sauna. 0
Kaj estas golfejo. E- -a-- is-’---h----aan. E_ d___ i_ ’_ g_________ E- d-a- i- ’- g-o-f-a-n- ------------------------ En daar is ’n gholfbaan. 0
Kio estas en la televido? W-t -- op-d-e----e-i-ie? W__ i_ o_ d__ t_________ W-t i- o- d-e t-l-v-s-e- ------------------------ Wat is op die televisie? 0
Nun estas futbala ludo. D--r -- ’n--okk-rw-dstr-- ----d-----n-. D___ i_ ’_ s_____________ a__ d__ g____ D-a- i- ’- s-k-e-w-d-t-y- a-n d-e g-n-. --------------------------------------- Daar is ’n sokkerwedstryd aan die gang. 0
La germana teamo ludas kontraŭ la angla. Di- D-it-e spa- -p-e--teen -ie ---e-s-. D__ D_____ s___ s____ t___ d__ E_______ D-e D-i-s- s-a- s-e-l t-e- d-e E-g-l-e- --------------------------------------- Die Duitse span speel teen die Engelse. 0
Kiu estas venkanta? W---w--? W__ w___ W-e w-n- -------- Wie wen? 0
Mi tute ne scias pri tio. E- het -een idee-ni-. E_ h__ g___ i___ n___ E- h-t g-e- i-e- n-e- --------------------- Ek het geen idee nie. 0
Nun egalrezultas. Op-----o--b--k sp--l-hul-- g-l-k---. O_ d__ o______ s____ h____ g____ o__ O- d-e o-m-l-k s-e-l h-l-e g-l-k o-. ------------------------------------ Op die oomblik speel hulle gelyk op. 0
La ludjuĝisto venas el Belgujo. D-- ---idsre-t-- is--a- -el-ië. D__ s___________ i_ v__ B______ D-e s-e-d-r-g-e- i- v-n B-l-i-. ------------------------------- Die skeidsregter is van België. 0
Nun estas penalo. No- is-d-ar ’n ---------. N__ i_ d___ ’_ s_________ N-u i- d-a- ’- s-r-f-k-p- ------------------------- Nou is daar ’n strafskop. 0
Golon! Unu je nulo! Doel!-----– -u-! D____ E__ – n___ D-e-! E-n – n-l- ---------------- Doel! Een – nul! 0

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...