Frazlibro

eo rajti fari ion   »   lv kaut ko drīkstēt

73 [sepdek tri]

rajti fari ion

rajti fari ion

73 [septiņdesmit trīs]

kaut ko drīkstēt

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto latva Ludu Pli
Ĉu vi jam rajtas stiri aŭton? V-i tu------rīk-t-----u---a- m--īnu? V__ t_ j__ d______ b_____ a_ m______ V-i t- j-u d-ī-s-i b-a-k- a- m-š-n-? ------------------------------------ Vai tu jau drīksti braukt ar mašīnu? 0
Ĉu vi jam rajtas trinki alkoholon? V-i -u-ja-----ksti-lieto- alkoh-lu? V__ t_ j__ d______ l_____ a________ V-i t- j-u d-ī-s-i l-e-o- a-k-h-l-? ----------------------------------- Vai tu jau drīksti lietot alkoholu? 0
Ĉu vi jam rajtas sole veturi eksterlanden? V---tu j-- dr-k-ti--ie----ats -ra-kt u- ā-ze---? V__ t_ j__ d______ v____ p___ b_____ u_ ā_______ V-i t- j-u d-ī-s-i v-e-s p-t- b-a-k- u- ā-z-m-m- ------------------------------------------------ Vai tu jau drīksti viens pats braukt uz ārzemēm? 0
rajti drīk--ēt d_______ d-ī-s-ē- -------- drīkstēt 0
Ĉu ni rajtas fumi ĉi-tie? Vai mēs-še-t--rī--ta---mēķ-t? V__ m__ š___ d_______ s______ V-i m-s š-i- d-ī-s-a- s-ē-ē-? ----------------------------- Vai mēs šeit drīkstam smēķēt? 0
Ĉu oni rajtas fumi ĉi-tie? Va- še-- d-ī----s-ē-ēt? V__ š___ d_____ s______ V-i š-i- d-ī-s- s-ē-ē-? ----------------------- Vai šeit drīkst smēķēt? 0
Ĉu oni rajtas pagi per kreditkarto? V---d-ī-st --k--t--r k--dītk-r-i? V__ d_____ m_____ a_ k___________ V-i d-ī-s- m-k-ā- a- k-e-ī-k-r-i- --------------------------------- Vai drīkst maksāt ar kredītkarti? 0
Ĉu oni rajtas pagi per ĉeko? Va--d--k-- ---s-t a- ---u? V__ d_____ m_____ a_ č____ V-i d-ī-s- m-k-ā- a- č-k-? -------------------------- Vai drīkst maksāt ar čeku? 0
Ĉu oni rajtas pagi nur kontante? Va- -----t-m----t tik-- -k--dr- n----? V__ d_____ m_____ t____ s______ n_____ V-i d-ī-s- m-k-ā- t-k-i s-a-d-ā n-u-ā- -------------------------------------- Vai drīkst maksāt tikai skaidrā naudā? 0
Ĉu mi rajtas nur telefoni? Vai-es-d-īkstu ---zvanī-? V__ e_ d______ p_________ V-i e- d-ī-s-u p-e-v-n-t- ------------------------- Vai es drīkstu piezvanīt? 0
Ĉu mi rajtas nur demandi ion? V-i-es dr---tu ----au--t? V__ e_ d______ k_ j______ V-i e- d-ī-s-u k- j-u-ā-? ------------------------- Vai es drīkstu ko jautāt? 0
Ĉu mi rajtas nur diri ion? Va---- drīkstu ----ei-t? V__ e_ d______ k_ t_____ V-i e- d-ī-s-u k- t-i-t- ------------------------ Vai es drīkstu ko teikt? 0
Li ne rajtas dormi en la parko. V-ņš--edrī--t g-l-------ā. V___ n_______ g____ p_____ V-ņ- n-d-ī-s- g-l-t p-r-ā- -------------------------- Viņš nedrīkst gulēt parkā. 0
Li ne rajtas dormi en la aŭto. Viņ- -edrīk-t -ul-- maš---. V___ n_______ g____ m______ V-ņ- n-d-ī-s- g-l-t m-š-n-. --------------------------- Viņš nedrīkst gulēt mašīnā. 0
Li ne rajtas dormi en la stacidomo. Vi-- --dr-------l-t-st--ijā. V___ n_______ g____ s_______ V-ņ- n-d-ī-s- g-l-t s-a-i-ā- ---------------------------- Viņš nedrīkst gulēt stacijā. 0
Ĉu ni rajtas sidiĝi? V-- m-s -r-k--a--ap--sties? V__ m__ d_______ a_________ V-i m-s d-ī-s-a- a-s-s-i-s- --------------------------- Vai mēs drīkstam apsēsties? 0
Ĉu ni rajtas havi la menuon? V-- mēs --īks----da--t-ēdi-nkar-i? V__ m__ d_______ d____ ē__________ V-i m-s d-ī-s-a- d-b-t ē-i-n-a-t-? ---------------------------------- Vai mēs drīkstam dabūt ēdienkarti? 0
Ĉu ni rajtas pagi aparte? Va- m----rī--t-- sa--ks-t--------ķ-? V__ m__ d_______ s_______ a_________ V-i m-s d-ī-s-a- s-m-k-ā- a-s-v-š-i- ------------------------------------ Vai mēs drīkstam samaksāt atsevišķi? 0

Kiel la cerbo lernas novajn vortojn

Kiam ni lernas vortojn, nia cerbo memorigas novajn enhavojn. Sed la lerno funkcias nur per ripetado. La bona memorigo de vortoj fare de nia cerbo dependas de pluraj faktoroj. Sed plej gravas ke ni regule ripetu la vortojn. Konserviĝas nur la vortoj, kiujn ni ofte legas aŭ skribas. Eblus diri ke tiujn vortojn oni arĥivas kiel bildon. Tiu lerna principo ankaŭ validas por la simioj. La simioj kapablas lerni ‘legi’ vortojn kiam ili sufiĉe ofte vidas ilin. Kvankam ili ne komprenas la vortojn, ili rekonas ilin per ilia formo. Por flue paroli lingvon, ni bezonas multajn vortojn. Por tio, la vortoj devas esti bone organizitaj. Ĉar nia memoro funkcias kiel arĥivo. Por rapide trovi vorton, ĝi devas scii kie ĝi serĉu. Tial pli bonas lerni vortojn en difinita konteksto. Tiele, nia memoro ĉiam povas malfermi la ĝustan dosierujon. Sed ankaŭ tion de ni bone lernitan ni povas reforgesi. La scio tiam moviĝas de la aktiva al la pasiva memoro. Forgesante, ni liberiĝas el la scio kiun ni ne bezonas. Tiele, nia cerbo estigas lokon por novaj kaj pli gravaj aferoj. Tial gravas ke ni regule aktivigu nian scion. Sed kio troviĝas en la pasiva memoro, tio ne estas perdita por ĉiam. Kiam ni vidas forgesitan vorton, ni rememoras ĝin. Kion oni unufoje lernis, tion oni pli rapide lernas la duan fojon. Kiu volas plivastigi sian vortprovizon, tiu devas ankaŭ plivastigi siajn ŝatokupojn. Ĉar ĉiu el ni havas difinitajn interesojn. Tial nin ĝenerale okupas ĉiam la samaj aferoj. Sed lingvo konsistas el multaj malsamaj vortkampoj. Kiu interesiĝas pri politiko devus ankaŭ foje legi sportgazetojn!