Frazlibro

eo Is-tempo 4   »   de Vergangenheit 4

84 [okdek kvar]

Is-tempo 4

Is-tempo 4

84 [vierundachtzig]

Vergangenheit 4

Elektu kiel vi volas vidi la tradukon:   
esperanto germana Ludu Pli
legi les-n l____ l-s-n ----- lesen 0
Mi legis. I-- h-be---l-s-n. I__ h___ g_______ I-h h-b- g-l-s-n- ----------------- Ich habe gelesen. 0
Mi legis la tutan romanon. Ic- --be -en-g----n------ ge-ese-. I__ h___ d__ g_____ R____ g_______ I-h h-b- d-n g-n-e- R-m-n g-l-s-n- ---------------------------------- Ich habe den ganzen Roman gelesen. 0
kompreni ver-t-hen v________ v-r-t-h-n --------- verstehen 0
Mi komprenis. I---habe v-------e-. I__ h___ v__________ I-h h-b- v-r-t-n-e-. -------------------- Ich habe verstanden. 0
Mi komprenis la tutan tekston. I---habe--en -anz-- ---t v-rst-n-en. I__ h___ d__ g_____ T___ v__________ I-h h-b- d-n g-n-e- T-x- v-r-t-n-e-. ------------------------------------ Ich habe den ganzen Text verstanden. 0
respondi a-t-o--en a________ a-t-o-t-n --------- antworten 0
Mi respondis. I-h-h--e geant-o-t-t. I__ h___ g___________ I-h h-b- g-a-t-o-t-t- --------------------- Ich habe geantwortet. 0
Mi respondis ĉiujn demandojn. I-h h--e -uf -l-e --agen---a-two-t-t. I__ h___ a__ a___ F_____ g___________ I-h h-b- a-f a-l- F-a-e- g-a-t-o-t-t- ------------------------------------- Ich habe auf alle Fragen geantwortet. 0
Mi scias tion – Mi sciis tion. Ic- we-ß--a- ---c--h--e--as --wu-s-. I__ w___ d__ – i__ h___ d__ g_______ I-h w-i- d-s – i-h h-b- d-s g-w-s-t- ------------------------------------ Ich weiß das – ich habe das gewusst. 0
Mi skribas tion – Mi skribis tion. Ich-s--r-ib- d-- –--c- h-b- -as -e-c--i---n. I__ s_______ d__ – i__ h___ d__ g___________ I-h s-h-e-b- d-s – i-h h-b- d-s g-s-h-i-b-n- -------------------------------------------- Ich schreibe das – ich habe das geschrieben. 0
Mi aŭdas tion – Mi aŭdis tion. Ic--h-r- d-s –---h habe --- ---ör-. I__ h___ d__ – i__ h___ d__ g______ I-h h-r- d-s – i-h h-b- d-s g-h-r-. ----------------------------------- Ich höre das – ich habe das gehört. 0
Mi iras serĉi tion – Mi iris serĉi tion. I-h hole ----– --h h--- -a---e--lt. I__ h___ d__ – i__ h___ d__ g______ I-h h-l- d-s – i-h h-b- d-s g-h-l-. ----------------------------------- Ich hole das – ich habe das geholt. 0
Mi alportas tion – Mi alportis tion. I-h ---nge ----– i-h-hab- -a----br---t. I__ b_____ d__ – i__ h___ d__ g________ I-h b-i-g- d-s – i-h h-b- d-s g-b-a-h-. --------------------------------------- Ich bringe das – ich habe das gebracht. 0
Mi aĉetas tion – Mi aĉetis tion. Ic------- das-–-ich -a-- ------k-uft. I__ k____ d__ – i__ h___ d__ g_______ I-h k-u-e d-s – i-h h-b- d-s g-k-u-t- ------------------------------------- Ich kaufe das – ich habe das gekauft. 0
Mi atendas tion – Mi atendis tion. I-- er-a-t- das - i-- --b- -a--e-wa-te-. I__ e______ d__ – i__ h___ d__ e________ I-h e-w-r-e d-s – i-h h-b- d-s e-w-r-e-. ---------------------------------------- Ich erwarte das – ich habe das erwartet. 0
Mi klarigas tion – Mi klarigis tion. I-h er-l-r---as – ich-h----da--e-k-ärt. I__ e______ d__ – i__ h___ d__ e_______ I-h e-k-ä-e d-s – i-h h-b- d-s e-k-ä-t- --------------------------------------- Ich erkläre das – ich habe das erklärt. 0
Mi konas tion – Mi konis tion. Ic- ken-- d-s-- i------e-d-- ----nn-. I__ k____ d__ – i__ h___ d__ g_______ I-h k-n-e d-s – i-h h-b- d-s g-k-n-t- ------------------------------------- Ich kenne das – ich habe das gekannt. 0

La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon

Legante, la plurlingvuloj senkonscie tradukas en sian gepatran lingvon. Tio aŭtomate okazas, do la legantoj tion ne rimarkas. Eblus diri ke la cerbo funkcias kiel samtempa tradukisto. Sed ĝi ne ĉion tradukas! Esploro montris ke la cerbo havas enkonstruitan filtrilon. Tiu filtrilo decidas pri tio, kio tradukendas. Kaj ŝajnas kvazaŭ la filtrilo ignorus iujn vortojn. La negativajn vortojn oni ne tradukas en la gepatran lingvon. Por sia eksperimento, la esploristoj elektis denaskajn ĉinparolantojn. Ĉiuj subjektoj parolis la anglan kiel duan lingvon. La subjektoj devis taksi plurajn anglajn vortojn. Tiuj vortoj havis malsamajn emociajn enhavojn. Temis pri pozitivaj, negativaj kaj neŭtralaj terminoj. Dum la subjektoj legis la vortojn, ilia cerbo estis analizita. Tio signifas ke la esploristoj mezuris la cerban aktivecon. Ili povis tiuokaze ekkompreni kiel la cerbo laboras. Kiam vortoj tradukatas, difinitaj signaloj estigatas. Ili indikas ke la cerbo aktivas. Sed la subjektoj montris neniun aktivecon kaze de la negativaj vortoj. Nur la pozitivaj aŭ neŭtralaj terminoj tradukatis. La esploristoj ankoraŭ ne scias la kialon de tio. Teorie, la cerbo devus egale trakti ĉiujn vortojn. Sed povas esti ke la filtrilo mallonge kontrolas ĉiun vorton. Tiu analizatas dum ĝi plu legatas en la dua lingvo. Kiam vorto estas negativa, la memoro estas blokita. Alidirite, ĝi ne povas apogiĝi sur la gepatralingva vorto. La homoj povas tre senteme reagi al la vortoj. La cerbo eble volas protekti ilin kontraŭ emociaj ŝokoj…