Тілашар

kk Отбасы   »   be Сям’я

2 [екі]

Отбасы

Отбасы

2 [два]

2 [dva]

Сям’я

Syam’ya

Аударманы қалай көргіңіз келетінін таңдаңыз:   
Kazakh Belarusian Ойнау Көбірек
ата дзяд-ля д______ д-я-у-я ------- дзядуля 0
S-----a S______ S-a-’-a ------- Syam’ya
әже бабуля б_____ б-б-л- ------ бабуля 0
S---’ya S______ S-a-’-a ------- Syam’ya
олар ён-і--на ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
d-y-d-lya d________ d-y-d-l-a --------- dzyadulya
әке б-ц-ка б_____ б-ц-к- ------ бацька 0
d------ya d________ d-y-d-l-a --------- dzyadulya
ана ма-і м___ м-ц- ---- маці 0
d--adu-ya d________ d-y-d-l-a --------- dzyadulya
олар ё- і яна ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
b---l-a b______ b-b-l-a ------- babulya
ұл с-н с__ с-н --- сын 0
bab-lya b______ b-b-l-a ------- babulya
қыз да--а д____ д-ч-а ----- дачка 0
bab-lya b______ b-b-l-a ------- babulya
олар ё- і--на ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
e- і-ya-a e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana
аға / іні бр-т б___ б-а- ---- брат 0
e- --y--a e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana
әпке / сіңлі / қарындас сяст-а с_____ с-с-р- ------ сястра 0
en - ya-a e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana
олар ён і--на ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
bats-ka b______ b-t-’-a ------- bats’ka
аға дз----ка д_______ д-я-з-к- -------- дзядзька 0
b-ts-ka b______ b-t-’-a ------- bats’ka
тәте цётка ц____ ц-т-а ----- цётка 0
ba--’ka b______ b-t-’-a ------- bats’ka
олар ён-і -на ё_ і я__ ё- і я-а -------- ён і яна 0
matsі m____ m-t-і ----- matsі
Біз бір отбасымыз. Мы с-м’я. М_ с_____ М- с-м-я- --------- Мы сям’я. 0
ma--і m____ m-t-і ----- matsі
Отбасы кішкентай емес. Сям’я-н--м---я. С____ н_ м_____ С-м-я н- м-л-я- --------------- Сям’я не малая. 0
ma-sі m____ m-t-і ----- matsі
Отбасы үлкен. С--’я в-лі---. С____ в_______ С-м-я в-л-к-я- -------------- Сям’я вялікая. 0
e- і-ya-a e_ і y___ e- і y-n- --------- en і yana

Бәріміз «африканша» сөйлейміз бе?

Кез келгеніміз Африкада болғанымыз жоқ. Алайда, әр тіл Африкада болған сияқты! Қалай дегенде де, кей ғалымдардың пікірі осындай. Олардың ойынша, тілдердің бәрі Африкадан шыққан. Олар кейінірек сол жақтан бүкіл әлемге тараған. Жалпы саны 6000 астам түрлі тіл бар. Дегенмен, олардың көбінің африкалық тегі бар. Зерттеушілер тіл фонемаларын бір-бірімен салыстырған болатын. Фонема дегеніміз - сөз мағыналарын ажыратушы құрал ретінде қарастырылатын, тілдің ең кішкентай бірлігі. Егер фонема өзгеріске ұшыраса, сөздің мағынасы да бірге өзгереді. Мұны ағылшын тілінің бір мысалымен түсіндіруге болады. Ағылшын тіліндегі dip және tip сөздері әртүрлі мағына береді. Яғни, ағылшын тіліндегі /d/ және /t/ әр түрлі фонема болып табылады. Бұл фонетикалық алуантүрлілік Африка тілдерінде ең көп байқалады. Бірақ Африкадан қашықтаған сайын, ол азая бастайды. Зерттеушілер өз тезистерінің дәлелін дәл осы деп біледі. Себебі, популяция кеңейген сайын біртекті бола береді. Олардың сыртқы шекараларында генетикалық алуантүрлілік азаяды. Бұл «қоныс аударушылардың» санының азайып бара жатқандығына да байланысты. Қоныс аударушы ген қаншалықты азайса, популяция да соғұрлым біртекті бола бастайды. Мүмкін ген комбинацияларының саны азаяды. Осының салдарынан көшіп келген популяцияның мүшелері ұқсас бола бастайды. Ғалымдар бұны “негіз салушы эффектісі” деп атайды. Адамдар Африкадан көшкен кезде, өздерімен бірге тілдерін де көшіріп әкетті. Алайда, онсыз да аз қоныс аударушы өздерімен бірге көп фонема әкете алмады. Осылайша, уақыт өте келе жекелеген тілдер бір-біріне ұқсас бола бастады. Homo sapiens Африкадан шыққандығы дәлелденген сияқты. Бұл олардың тілдеріне де қатысты ма?